براده‌ ها

کتاب حاضر، مجموعه‌ای از گزین گفته‌های شاعر معاصر، مرحوم سید حسن حسینی است که در 71 صفحه مصور و موضوعاتی مانند: هنر، هنرمند و نقد هنری، شعر و شاعران و موضوعات گوناگون در سه بخش گزینش شده است. نویسنده در خرداد 1365 در مقدمه کتاب به عنوان حرف اول چنین آورده است. براده‌ها ساده‌ترین نامی است که می‌توان بر این مجموعه نهاد و شاید هم برازنده‌ترین تراشه‌های فکر در گوشه و کنار کارگاه خیال و براده‌های قلم در کف آهنگری محقر تشبیه و تمثیل. سخت و مختصر است اما مفید بودنش را نمی‌دانم. امیدوارم مضر نباشد. در این دفتر سخن از هر دری است،‌ اما یقین ندارم در هر سری بگیرد. باری این هم کاری است که شیرازه‌اش را پراکندگی و تعدد موضوعات بسته است. در این کتاب نویسنده از هر دری سخن گفته است. از هنر، هنرمند تا نقد هنری که در آن به جایگاه هنر در میان مردم، نخبگان و صاحب‌نظران پرداخته و دربارة هنرمندان مقلد آورده است: هنرمندان مقلد هم مراتب و درجاتی دارند. همه طوطیها نمی‌توانند حرف زدن انسان را تقلید کنند. وی دربارة نقش هنر در زندگی آن را به نردبان شبیه‌تر می‌داند تا آسانسور، زیرا وسیلة بالا رفتن است، اما بالا برنده نیست. حسینی در گزین گفته‌هایش هنرمند را متعهد عالم قدسی تعریف می‌کند و دربارة هنرمند می‌گوید: برای هنرمندی که با معاد مؤمن است «هنر مقطعی» و «هنر گذرا» ترکیباتی خالی از محتوا هستند. برای هنرمندانی از این دست هر اثری ماندگار است. وی نقاد را به پلیس تشبیه می‌کند که اگر بنا شد،‌سرقت هنری فراگیر می‌شود «آنجا که پلیس نقد نباشد، سرقت ادبی یک امر طبیعی است» در بخش با شعر و شاعران نویسنده در پی شعر و شاعران است که ستایندة عالم بالا و جهان قدسی باشد،‌ تا دچار ضعف بینایی نگردد «شاعرانی که دچار ضعف بینایی هستند معمولاً در چاه زنخدان سقوط می‌کنند. وی دربارة شعر می‌گوید «یک شعر خوب یک راز سر به مهر است که شاعر و خوانندة شعر در افشا شدن آن سهم مساوی دارند. حسینی شعر را ناب تعریف می‌کند و در بند وزن و قافیه نمی‌داند «تسلط بر وزن و قافیه کار شاعری را آسان می‌کند اما شاعر نمی‌سازد. در پایان به چند گزین گویه یا براده‌های از نویسنده را می‌خوانیم: کاش می‌توانستیم برای دلهای تاریک، از آفتاب انشعاب بگیریم! هنر پنجره‌ای است رو به باغ ناشناخته‌ها. ایمان این پنجره را باز می‌کند. شک آن را می‌بندد و الحاد با کاغذی سیاه آن را می‌پوشاند. یک شاعر خلاق از خدا الهام می‌گیرد و یک شاعر معمولی از یک شاعر خلاق.