اوصاف الرسول (صلی الله علیه و آله)

اوصاف الرسول (صلی الله علیه و آله)

می گویند روزی که به دنیا آمد، مادرش نام او را «احمد» گذاشته بود؛ امّا روز هفتم تولدش، جدّ بزرگوارش که بعد از فوت پدر ایشان سر پرستی او را بر عهده داشت، جهت سپاس گزاری به درگاه الهی، گوسفندی قربانی و ضیافتی ترتیب داد و نام نوه اش را «محمّد» گذارد.
وقتی از او پرسیدند: چرا نام محمد را که در عرب کم سابقه است برای فرزندت انتخاب کردید؟ جواب داد: خواستم در آسمان و زمین ستوده باشد.(1) بنابر این او را «محمّد بن عبد اللَّه» نامیدند.
مدتی گذشت، وقتی صداقت و امانت داری و راستگویی او برای همگان مشخص شد، به «محمّد امین» لقب گرفت و پس از آن نیز به صفاتی؛ مانند: صادق، غیور، حاذق، اصیل، نبیل، مکین، نصیح، عاقل، فاضل، عابد، زاهد، صبور، سخی، قانع، متواضع، فصیح و … .(2) امّا پس از مسئله بعثت و پیامبری آن جناب، نام ها و القاب متعدّد و بیشتری برای آن حضرت متداول گشته و سر زبان ها افتاد.
وقتی به مناسبت های مختلف توفیق می شد و کتاب دعا یا زیارتی را قرائت می کردم، متوجه شدم که برای پیامبر خاتم صلی الله علیه وآله اوصاف و القاب فراوان و گوناگونی از زبان معصومین علیهم السلام به تناسب شخصیت آن بزرگوار به کار رفته است؛ به همین جهت کنجکاو شدم و کتاب های متعدّد روایی و دعایی و زیارتی را مرور نمودم و هر کجا که اسم و لقب و یا کنیه ای از آن حضرت مشاهده می کردم یادداشت نموده، سپس با جست و جوی هر عنوانی، در پی آیه یا حدیث یا سند دیگری از آن عنوان برآمدم، تا آن را مستند سازم که در پایان، این مجموعه گرد آمد.
بنابراین برخی اسامی و القاب آن حضرت ریشه در قرآن کریم دارد، بعضی از آن ها در ادعیه و زیارات آمده، تعدادی را امامان معصوم علیهم السلام در احادیث خود بیان فرموده اند، برخی هم در کتب آسمانی و گذشتگان موجود است و بعضی هم در کتب علما، یا بر سر زبان مردم متداول گشته است. چه همه این اسامی و القاب بر اساس ترتیب حروف الفبا تنظیم شده؛ لکن عناوین قرآنی و آنچه در کتب گذشتگان آمده، در پایان کتاب، جداگانه فهرست گردیده است.
هدف ما در این کتاب مختصر، بیان گوشه ای از بزرگی، قداست و عظمت صفات و اخلاق و علم و … پیامبر خاتم صلی الله علیه وآله از طریق شمارش برخی از اسامی و القاب آن جناب بوده، تا در پرتو شمارش آن اوصاف، خوشه چین خرمن بی حدّ و حصر مقام شامخ نبوّت باشیم؛ لکن فهم پایین ما کجا و بلندای مقام او کجا؟! به هر حال ران ملخی است از جانب شخصی بی بضاعت. امید که خود قبول فرمایند.
و اینک در ایّام عزاداری فاطمه زهراعلیها السلام دخت بزرگوار پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله، نام و یاد رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی قدس سره و شهدای گران قدر انقلاب و جنگ؛ خصوصاً همرزمان شهیدم که نام مبارک محمّد را داشتند: شیخ محمّد خونجگری، شیخ محمّد محمّدی، محمّد اصغری، محمّد غیاث الدین، محمّد غیاثی، محمّد حاج قاسمی، محمّد جاجرمی را گرامی داشته، برای سرافرازی نظام اسلامی ایران و سلامتی مقام معظم رهبری دعا می کنیم.
در پایان از مدیریت محترم انتشارات مسجد مقدّس جمکران حجّت الاسلام و المسلمین آقای حسین احمدی قمی که زمینه نشر این اثر را فراهم نمودند و نیز از برادران واحد پژوهش؛ به خصوص جناب آقای حاج محمّدجواد مکّی که در تنظیم آن همکاری فرمودند، کمال تشکر را دارم.
اگرچه در بزرگواری و عظمت پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله هیچ کاستی نیست؛ لکن در گردآوری و تنظیم این اثر، حتماً نقص و ایراد هست که از خوانندگان محترم تقاضا می شود آن را اطلاع دهند.

برشی از کتاب:

اوّل النّبيّين ميثاقآ

پيامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) اگرچه آخرين پيامبرى است كه مبعوث شده است، لكن از جهت رتبه ومقام در نزد خداوند اولين پيامبر است، چنان‌كه در اين فراز از زيارت آمده است :

«اَللّهُمَّ اجْعَلْ جَوامِعَ صَلَواتِکَ، وَنَوامِي بَرَكاتِکَ…وَمُنْقِذِ الْعِبادِ مِنَ الْ هَلَكَةِ بِإِذْنِکَ، وَداعِيهِمْ إِلى دِينِکَ الْقَيِّمِ بِأَمْرِکَ، أَوَّلِ النَّبِيِّينَ مِيثاقآ وَآخِرِهِمْ مَبْعَثآ»؛   «خدايا درود فرست بر محمّد بنده برگزيده‌ات… او كه بندگانت را از

هلاكت نجات داده وآنان را به سوى دين تو دعوت نمود وبه امر تو قيام كرد، هم او كه اولين پيامبرى است كه با تو ميثاق دارد وآخرين پيامبرى است كه مبعوث گرديده است».

 اوّل شافع

اولين وبالاترين كسى كه در روز قيامت شفاعت مى‌كند، پيامبر خاتم است واين بشارتى است كه خداوند به حضرت آدم 7 داده است وآدم نيز بر اين نعمت شكر نمود كه خداوند او را ابومحمّد ناميد.

لذا با دعا مى‌كنيم :

«اَللّهُمَّ وَاجْعَلْ مُحَمَّدآ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ أَدْنَى الْ مُرْسَلِينَ مِنْکَ مَجْلِسآ…وَاجْعَلْهُ أَوَّلَ شافِعٍ»؛

«خدايا ومحمّد را نزديك‌ترين پيامبر نزد خود قرار بده ونيز او را اولين شفاعت كننده قرار بده».

چنانچه خود آن حضرت نيز فرموده است :

«أَنَا أَوَّلُ شافِعٍ وَأَوَّلُ مُشَفَّعٍ».

ما نيز از خدا مى‌خواهيم كه شفاعتش را در حقّ امّتش قبول فرمايد :

«اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ وَبَيِّضْ وَجْهَهُ وَاَكْثِرْ تَبِعَهُ»؛   «خدايا درود فرست بر محمّد وآل محمّد، وشفاعت او را قبول نموده

وچهره‌اش را سپيد وپيروانش را زياد فرما».