مدینه فاضله در پرتو امر به معروف و نهی از منکر

مدینه فاضله در پرتو امر به معروف و نهی از منکر

خداوند متعال پیامبر خود را براى هدایت وراهنمایى بشر وآزاد ساختن او از انواع انحراف‌هاى فکرى وعملى، به سوى آنان فرستاد تا جامعه بشرى را به مقام خلافت الهى رسانده وانسان‌ها را به کمال روحى، رشد عقلانى وارتقاى رفتارى برساند. هدایت انسان به معناى تغییر محتواى عقلى، قلبى وعملى اوست تا با آیین الهى در زندگى او منسجم گشته وفکر، عاطفه ورفتار او مطابق با دستورهاى خداوند گردد. هنگامى که به طبیعت این تغییر وتحول نظر مى‌شود امر آسانى نیست؛ زیرا با نفس بشریت سر وکار داشته وبا محدودیت، ضعف، عجول بودن، شهوت‌هاى نفسانى، غرور وتکبر ودیگر صفات رذیله او مواجه است… ولذا اقدام به تغییر وتحول جامعه، با ابزار ووسایلى امکان‌پذیر است که با واقعیت‌هاى بشرى تناسب داشته باشد. این تغییر وتحول تنها از راه امر به معروف ونهى از منکر با شرایط خاص آن که از آن جمله؛ پشتکار در عمل، شروع از خود واطلاع دقیق از حالات فکرى، عاطفى ورفتارى انسان وشناخت موقعیت‌ها وظرفیت‌هاى جامعه از ناحیه آمران به معروف وناهیان از منکر مى‌باشد امکان‌پذیر است تا بتواند آنان را به اهداف الهى وعقلایى خود برساند. ولذا امر به معروف ونهى از منکر از مهم‌ترین تکالیفى است که قیام به آن واجب است؛ زیرا فرایض الهى به واسطه آن برپا مى‌شود ومى‌تواند مردم را به سوى خداى متعال دعوت نماید.

برشی از کتاب:

معناى لغوى معروف ومنکر

ابن منظور در تعریف «معروف» مى‌نویسد: «المعروف ما یستحسن من الأفعال وکل ما تعرفه النفس من الخیر وتطمئنّ الیه»؛«معروف هر کار

داراى حسن است وهر کارى از خیر که نفس، آن را شناخته وبه آن اطمینان دارد».

او همچنین در تعریف «منکر» مى‌نویسد: «والمنکر: کل ما قبّحه الشرع وحرّمه وکرّهه»؛ «و منکر هر عملى است که شارع آن را قبیح دانسته

وحرام کرده ومکروه دانسته است».

راغب اصفهانى مى‌نویسد: «المعروف هو اسم لکلّ فعل یُعرف بالعقل او الشرع حسنه والمنکر: ماینکر بهما»؛  «معروف اسم است براى هر کارى

که با عقل یا شرع، حسن آن شناخته مى‌شود. ومنکر عملى است که به عقل یا شرع قبح آن معلوم مى‌گردد».

طبرسى مى‌نویسد: «انّ المعروف الطاعه والمنکر المعصیه، وکلّ ما امر الله ورسوله به فهو معروف وما نهى الله ورسوله عنه فهو منکر»؛ «همانا

معروف به معناى طاعت ومنکر به معناى معصیت است وهر آنچه که خدا ورسولش به آن امر کرده‌اند، معروف وآنچه را خدا ورسولش از آن نهى کرده‌اند، منکر است».