عفو و قصاص

با توجه به کتاب و مقالات فراوانی که در باره قصاص نوشته شد، لکن در رابطه با تبیین فلسفه، مبانی و احکام فقهی، حقوقی و اخلاقی آن، بر پایۀ آموزه‌های قرآنی همراه با تحلیل و استدلال، علیرغم اهمّیّت فراوان آن، تا کنون اثری جامع به عمل نیامده است. از این­ رو، پژوهشکده فقه و اصول پژوهشگاه علوم وحیانی معارج (اسراء) تبیین وتحلیل عقلانی این موضوع، مبناسازی و استدلال با قرآن و روایات و با نگاه جامع دینی فیلسوف و مفسّر و فقیه، حضرت استاد علامهجوادی آملی (دام ظلّه) ـ که جامع‌ترین دیدگاه در این محور شناخته می­شود ـبه انجام رسانده است و امکان رفع خلأ در منابع را برای محققان را نیز فراهم ­آورد. از این ­رو، این تحقیق در نوع خود نخستین کوششی است که در این سطح محقَّق شده است.
گفتنی است حاصل این پژوهش در پنج فصل به شرح زیر به سامان آمده است.
فصل اول، واکاوی مفهوم و ماهیّت قصاص همچنین بررسی پیشینه و تاریخچۀ قصاص.
فصل دوم، اصول و مبانی، حکمت و فلسفۀ تشریع حکم قصاص، نیز مصالح و پیامدها.
فصل سوم، بررسی و تحلیل آیات مربوط به قصاص.
فصل چهارم، بررسی و تحلیل جستارهایی منتخب از فقه و حقوق اسلامی در محدودۀ قصاص.
فصل پنجم،به دلیل درهم­تنیدگی حقوق و اخلاق در باب قصاص، دستورهای کلّی دین دربارۀ عفو و اغماض اخلاقی در قصاص، بیان خواهد شد
این کتاب به لحاظ دارا بودن جهت فقهی و حقوقی در نگارش آن از اساتید هر دو رشته علم فقه و حقوق مدد گرفته شده. و با توجه به ضرورت حکم قصاص از دیدگاه قرآن همراه با عنایت به عفو در آیه شریفه، در نامگذاری کتاب نیز مورد توجه قرار گرفت.