نگره‌های هنر

کتاب حاضر، بررسی نگره‌های هنر، فلسفه هنری، زیباشناختی هنر و تاریخ هنر از افلاطون تا روزگار ماست که آن را نویسنده معروف و کارشناس هنری ژان لوک شالومو نوشته و دکتر حبیب‌الله آیت‌الهی با زبان زیبا و روان هنری ترجمه کرده است. به عقیده نویسنده نگرة هنر بنیادهای خود را در هنر ندارد،‌ نگرة هنر خود مختار نیست و باید در یک نگره بیرونی نسبت به میدانگاه هنر، همانند فلسفه مستحیل گردد. با این حال هنر و نگرة هنر در بخشی با هم مشترک هستند. تا اندازه که امروز هنر خودش فلسفه هنر شده است. بنابراین بیشتر از هر زمان، یک جسم همانطوری که هست،‌ یک اثر هنری نیست، مگر در ارتباط با یک تفسیر. این تفسیرها از نظامها و ردیفهای مختلفند: آنها به میدانگاههایی چون نقد هنر، تاریخ هنر و فلسفه هنر، که محدود کردنشان بیشتر از بیش سخت و مشکل است؛ بستگی دارند. همة این ردیفها به منزلة تنوعهایی در نگرة هنر،‌به همگانی‌ترین معنی، پذیرفته شده‌اند که بیشترین محتوای کتاب حاضر را تشکیل می‌دهد. این نوشتار تا آنجا که ممکن است گاه نگارانه خواهد بود و هر نظام تفسیری به مؤلف اصلی آن ارجاع داده شده است و در شکل شناسه‌هایی تنظیم شده است که برای دانشجویان سالهای نخست دانشکده‌ها و مراکز هنری قابل استفاده است. این کتاب کوششی است در جهت شناسایی هنر از آنچه هنر نیست. تلاشی که از زمان افلاطون تا هنوز ادامه دارد. اینکه چگونه این جداسازی را توجیه و بیان کنند و رابطه‌هایی را که بشر با هنر ادامه دارد بفهمد. در این نوشته، پنج خانواده بزرگ نگره‌های هنری، نگره‌های هنر در دوران باستان، کلاسیسم و باروک در سدة هفدهم، شاعرگرایی، فلسفه زیباشناسانة آلمانی، نگره‌پردازان هنر مارکس‌گرا، روانکاوانة هنر، هنر معاصر، و تاریخ هنرنویسان میراث‌خواران فلسفه زیبایی‌شناسی آلمانی به صورت تحقیقی و علمی بررسی شده است. خوانش کتاب برای علاقه‌مندان مسایل نظری هنر بسی سودمند خواهد بود.