نوحه های دستگاهی قزوین

برشی از کتاب :

بررسی مختصر این چند قالب شعری که بیشتر در حوزه ادبیات مذهبی کاربرد داشتند ما را به سوی این دیدگاه سوق می دهد که گوئی ملاک بازشناسی یک قالب ادبی محیط کاربرد آن است . وگرنه چگونه دانشکده های ادبیات و ادبا و سبک شناسان ما چشمان خود را در مقابل دریای ادبیات مذهبی بسته اند ؟ و تمامی آنها را گونه هایی زیر دست و عامیانه تلقی می کنند که ارزش مطالعه را ندارند این محققین عزیز که خود را وقف علم کرده اند و شعار داشتن دیدگاه عینی (ابژکتیو) می دهند چگونه است به جز قصیده و غزل و مثنوی دیگر چیزی در حوزه ادب این کشور نمی بینند . مگر نه این است که نوحه و اقسام آن نیز گونه های شعری مورد استفاده در زبان فارسی هستند ؟
 
آنچه درون و برون این جمع صمیمی (هیئت) را صورت بندی می کرده است نوحه دستگاه بوده . هر جمع محکم و استواری می بایست راز مسترکی داشته باشند . رازی که فقط اعضا می دانند  و آنان را از غیر تمیز می دهد . نوحه دستگاهی و رموز دست نیافتنی آن برای دیگر نوحه خوانان ، راز این جمع بوده است . ابیات نامتقارن و کم و زیاد شدن تعداد ضربات سینه موجب سردرگمی نوحه خوانان و سینه زن های نا آشنا می شده است . داستان های بسیاری در مورد تمایل دیگران برای دستیابی به این نوحه ها نقل کرده اند . و آنکه چه مبالغ هنگفتی برای خرید یک نوحه پیشنهاد می داده اند . اکثر نوحه خوانان قدیمی دفاترشان نیست یا گم کرده اند و یا می گویند به سرقت رفته است ! نوحه خوانان قدیمی هنوز هم حساسیت خاصی نسبت به دفاتر نوحه خود دارند . برای آنکه چیزی که برتری آنان را تضمین می کرده نوحه هایی بوده است که می توانسته اند ارائه کنند.