تاریخ آغازین فراماسونری در ایران – جلد پنجم

تأسیس «لژ بیداری ایران» به فاصله چند ماه بعد از پیروزی انقلاب مشروطه توسط سازمان فراماسونری فرانسه، و گر‎د‌همایی بیشتر کوشندگان عرصه مشروطیت ایرانی در آن، از یک سو  بیان‌کننده توجه ویژه و تعمق فرانسویان در تحولات اجتماعی و سیاسی ایران است.  از سوی دیگر  هم حکایت از علاقه‎مندی و امیدواری رهبران و سران مشروطیت به نقش و جایگاه آن دارد که بتوانند در سایه تکاپوهای فراماسون‎گری، از نوع نوگرایانه و پیشروانه البته، اهداف نهفته نهضت را جامه عمل بپوشانند.
این لژ پا‌به‌پای دوره‌های آغازین مجلس شورای ملی به فعالیت پرداخت و تعداد بسیاری از نمایندگان ملت را در خود جای داد،  سپس مدیریت، احزاب و فراکسیون‌های فعال درون مجلس (به ویژه دوره دوم) را در دست گرفت که وارسی و واکاوی دقیق و موشکافانه جریان‌ها، رخدادها و موضوعات مطرح در آن دوران یکی از مهم‌ترین سوژه‌های پژوهشی مرتبط با این انجمن ماسونی (و شاید مهم‌ترین آن هم) به شمار می‌آید.
آریابخشایش ورود به حیطه این مباحث را در مجلد حاضر مورد تامل قرار داده و در فصل‌های متعددی از کتاب به بررسی و تشریح آن می‌پردازد؛  ضمن آنکه همچنان بر رویه جاری خودش در مجلدات پیشین این مجموعه پایبند بوده و ارائه اسناد و منابع تاریخی مورد نیاز را از یاد نمی‌برد و با دقت و وسواس بالایی تلاش می‌کند که هیچ حرفی بدون اتکا به سند تاریخی روشنی باقی نماند.
از سوی دیگر مجلد حاضر به عنوان آخرین بخش مجموعه‌ای که در وهله نخست ارائه و بررسی اسناد و پرونده‌های ماسونی اعضای لژ بیداری ایران را درعهده دارد، لزوما می‌بایست انتشار کلیه پرونده‌های بازمانده از نشر را نیز مطمح نظر قرار دهد که بخش «پرونده متفرقه افراد» به این مساله اختصاص دارد.
نویسنده در مجموع خواهان به دست دادن تصویری روشن از فعالیت‌های پنهان لژ بیداری ایران در دوران مهمی از تاریخ کشور است تا مخاطب خود با ملاحظه نقش اثرگذار این انجمن استعماری در پیشبرد وقایع سیاسی عصر مشروطه، به دنبال نحوه اثرگذاری و راه‌های تامین مقاصد ویرانگر این لژ در جریان سایر حوادث کشور برآید که با توجه به استقبال خوب مخاطبان از این مجموعه به نظر می‏رسد مؤلف در رسیدن به هدف خودش کامیاب بوده است.