انقلاب و فرهنگ سیاسی ایران

بررسی شکل‌شناختی تحولات سیاسی جهان در قرن بیستم، به ویژه ظهور مارکسیسم در بیش از نیمی از جهان طی این سده، ظاهراً موید تصویری است که بر خارج شدن مضامین مذهبی از کانون توجهات جمعی دلالت دارد آنچنان‌که از زبان شاخص‌ترین چهره‌های سیاسی و فرهنگی این عصر، بارها و بارها دوران پایان کلان‌روایت‌ها و مرگ اسطوره‌ها و معنویت اعلام شد؛ کتاب «انقلاب و فرهنگ سیاسی ایران» با در نظر داشتن این مساله و تأکید بر این نکته که پیروزی انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ در اساس جریانی به کلی مغایر با روند وقایع جهانی در قرن بیستم به شمار می‌آید، سامان پذیرفته است. مؤلف با رویکردی بومی و ملی به مضامین مندرج در فرهنگ سیاسی ایران مراجعه کرده و از منظری کاملا جدید به بازتعریف انقلاب و مؤلفه‌های سیاسی و اجتماعی موثر در آن می‏پردازد که می‌توان از آن به دیالوگ نویسنده با هنجارهای درون‌گفتمانی انقلاب تعبیر کرد.
این ویژگی که با توجه به دلایل ارائه شده از سوی حمیدرضا اسماعیلی، برآمده از جوهره راستین انقلاب بوده و ضرورتی غیرقابل چشم‌پوشی نزد کلیه پژوهشگران این حوزه تلقی می‌شود، عمده‌ترین خصیصه این کتاب است؛ خصیصه‌ای که ارزش و اهمیت مضاعفی به کتاب می‌بخشد و موجب می‌شود مطالعه آن برای خوانندگان علاقه‌مند به این عرصه تجربه‌ای تازه و فرح‌بخش باشد.
از این رو صرف‌نظر از هر نوع ارزش‌گذاری و بحث در جوانب علمی اثر، باید از این جسارت علمی نویسنده و تهوری که در بنیاد نهادن طریقی نو در امر پژوهش از خودش نشان داده تقدیر کرد و این رویه او را ستود ؛ چراکه بی‌تردید اجتناب از ورود در راه‌های کوفته و هموار شده پیشینیان که گاه از فرط تکرار به شدت ملال‌آور و کم‌ثمر می‌نماید، حتی اگر منجر به نتایج ناصحیحی بشود هم باز سهم آن در گشایش مسیرهای تازه و ایجاد تحول در روندهای پژوهشی کشور در عرصه تحقیق محفوظ است.