کلید در باز(رهیافت‌هایی در شعر بیدل)

کتاب کلید در باز، رهیافت‌ها‌یی در شعر المعانی میرزا عبدالقادر بیدل است که محمدکاظم کاظمی آن را تدوین کرده است. کتاب شامل دو بخش است. بخش اول با عنوان «کلید در باز» که صور ابهام در شعر بیدل را بررسی و بیشتر به دشواری‌ها در شعر بیدل از جوانب هنری و بلاغی شعر پرداخته است. در این بخش ابتدا انواع غزل شرح داده شده و در ادامه معنی‌‌پذیری شعر بیدل، اندیشه و عرفان غزل‌های او، تخیل در شعر و مضمون‌سازی و مضامین غزل‌های او، عوامل زبانی ابهام در شعر بیدل را آورده است. بخش دوم با عنوان «در خانه آیینه» شرح سیزده غزل بیدل است. در این قسمت ابتدا متن کامل غزل درج سپس و بیت به بیت آن شرح داده شده است. در ضمن مباحث، بیت‌هایی نیز به عنوان شاهد آورده که در حد غزلیات بیدل است. در گزینش این سیزده غزل نویسنده کوشیده ضمن قوت شعرها و تنوع‌ها، جامعیت مجموعه را هم در نظر بگیرد و غزل‌هایی در حال و هواهای گوناگون بیاورد که منجر به فهم طیف وسیع‌تری از شعرهای بیدل شود. این غزل‌ها بیشتر به گره‌گشایی در صورت شعر بیدل نگاشته شده و بصورت ساده و روان شرح داده شده و از پیچاندن معنی پرهیز شده است. این کتاب برای دوستداران شعر و ادب می‌تواند منبع بسیار خوبی باشد. گزیده متن «… هیچ اغراق نیست اگر بگوییم بیدل دانشمندترین شاعر فارسی‌زبان عصر خویش است و شعرش نیز اندیشمندانه‌ترین شعری است که در قلمرو زبان فارسی در فاصله زمانی حافظ و اقبال لاهوری سروده شده است. او شاعری است آشنا با عرفان اسلامی و پیرو مکتب وحدت وجود که کانون عرفان نظری ما از قرن هفتم هـ. تاکنون بوده است. در کنار این‌ها اندیشه‌هایی اجتماعی، فلسفی، و اخلاقی نیز در کارش نمود دارد. به گونه‌ای که دیوانش را حاوی مجموعه‌ای از تأملات گوناگون می‌بینیم. این تنوع موضوع، جامعیتی خاص به شاعر بخشیده است که در عصر خودش، بی‌نظیر است و در طول تاریخِ شعر فارسی کم‌نظیر…»