دود شدن در بزم اهریمن

کتاب حاضر، نقد و بررسی نوشته‌ها و داستانهای هوشنگ گلشیری، داستان‌نویس معاصر است که آن را مصطفی فعله‌گری در 124 صفحه نوشته است. هوشنگ گلشیری، در دهة هزار و سیصد و چهل خورشیدی در دورانی که ادبیات داستانی نو، در ایران می‌رفت تا با تابش ستارگان فرهنگ و باورهای بومی بر آن، راه تازه و توانمندیهای شایسته‌ای را بیاید، از ریشة خویش بریده و گلشیری سر بر آستان شبه فرهنگهایی سایید که به بازار مکارة روشنفکرنمایان ایرانی هجوم آورده بودند و هر دم در پوشش کالایی ادبی، هنری، فکری، سیاسی و حتی اخلاقی،‌ مشتریانی کما بیش انبوه را به سوی دکه و بساط خود خواند. تمام تلاش نویسنده در این کتاب نقد و بررسی این دوره از داستان‌نویسی است که هوشنگ گلشیری از بزرگان آن دوره بود. وی در سال 1319، در خانواده‌ای کارگری دیده به جهان گشود،‌ اما پیش از اینکه بتواند و بخواهد فرهنگ کهن‌زاد بوم خود را ببیند، بشناسد و راه زندگی خویش را آگاهانه برگزیند، در هیاهوی بازار مکاره، شبه فرهنگها قرار گرفت که چندی بود خاستگاههای بزرگ فرهنگی شرق، سرزمینهای اسلامی، ایران زمین، و نیز شهر زیبایی به نام اصفهان را درنوردیده بودند، در این بازار مکاره، هسته‌ها، نشستها، آشناییها، پدید می‌آمد که رویکرد راهبردی همه آنها در هم شکستن سرو بلند و بالندة فرهنگ بومی و جهانی اسلامی ایرانی بود. هوشنگ گلشیری یکی از همانهایی بود که کمر همت بر چنین راهبردی نازیبایی بسته بود. به قول نویسنده ما می‌مانیم و هوشنگ گلشیری، با داستانهایی که به جای نشان دادن مهر فرزندی او به خانواده کارگری سنتی و شهر فرهنگ‌پرور او، اصفهان ویترینی شده‌اند پر از نمایشهای جنون‌آمیز روابط جنسی و دود سیگار . به رخ کشیدن عالی جناب روانشناسی عقدع‌داران جهان، زیگموند فروید. فعله‌گر در این کتاب به ادب گمشده در دنیای داستان‌نویسی گلشیری اشاره کرده و وی را گژنمای داستان‌نویسی معاصر معرفی کرده است. در پی این، نوشته‌های دیگران دربارة داستانهای گلشیری و نوشته‌های وی دربارة دیگران اشاره کرده و وی را منتقد و داستان‌نویس ویرانگر بر شمرده است. مقایسه گلشیری و صادق هدایت در این ویرانگری و زنان و مردان ایرانی در داستانها و دیدگاههای گلشیری، جهان داستان‌نویسی وی را آشکار می‌کند که نویسنده تامل بیشتری بر آن داشته است. حکایت داستان‌نویسی که بیش از اندازه شیفته خویش بود سرانجام این ویرانگری است که گلشیری در آن دام گرفتار آمده بود. کتاب حاضر دربارة نقد و بررسی داستانها و دیدگاههای گلشیری، برای علاقه‌مندان بسی سودمند خواهد بود.