زخم بی‌بهبود

کتاب حاضر گزیده اشعار یوسف‌علی میرشکاک شاعر و نویسنده معاصر است که آن را سید عبدالجواد موسوی گزینش و تدوین نموده است. کتاب با یک مقدمه در نقد و بررسی جایگاه ادبی میرشکاک آغاز و با یک گفتگو و گزیدة از چهار مجموعه شعر پایان می‌یابد. «و این چند مجموعه شعر دیگر»، شعرهای چاپ نشده و یا نیامده در چهار کتاب شاعر است که پایان بخش کتاب حاضر است. موسوی در شکوه شکست، خود را ملزم به گردآوری گزیده از شعرهای میرشکاک می‌داند. زیرا نخست خود را هم نسخ شاعر در رفاقت می‌داند و دوم بی‌قیدی مفرطی شاعر را که در قید و بند چاپ شدن و نشدن شعرش نیست و اینکه کتابهای چاپ شده شاعر بیشتر به سر هم کردن و سپردن به ناشر می‌ماند تا وسواس در گزینش و نیاوردن اشعار درخشان در کنار اشعار که چندان قابل ملاحظه نیستند. طبیعتاً روزگار بی‌حوصله ما، دربارة اشعار وی قضاوت دیگرگونه خواهد کرد. اینها باعث شده است که زخم بی‌بهبود به بهبود نشیند. موسوی شعرهای شاعر را به کلاسیک، نوکلاسیک و مدرن تقسیم‌بندی می‌کند که به شعرهای کلاسیک وی بیشتر ارادت دارد و آن را بهتر و انسجام یافته‌تر می‌داند تا شعرهای دیگر وی را که شلخته‌اند و از ذهن آشفته و جنون زیبای وی بهره برده‌اند و این شلختگی باعث عدم انسجام شعرهای وی شده‌اند. موسوی شاعر را متأثر از حماسه‌های آتشی می‌داند اگر چند منکر تأثیر شاملو و بیدل در شعرهای نو و کهن میرشکاک نیست. در این مجموعه موسوی از مجموعه قلندران خلیج که در سال 63 به همت نشر بین‌الملل به چاپ رسیده، شعری نیاورده است. مجموعه ماه و کتان و چشم اژدها، مجموعه‌هایی است که موسوی بیشترین گزینش را از آن دو انتخاب کرده است. از مجموعه «نشانهای آن بی‌نشان» که در مدح و منقبت مولا علی (ع) است، دو شعر انتخاب شده است. موسوی معتقد است که میرشکاک اکنون به ساده‌گویی روی آورده و این ساده‌گویی و روانی در شعرهای آخر وی به وضوح به چشم می‌آید که شاعر آن را در مصاحبه‌اش تایید می‌کند و این را، منتقد شکوه شکست می‌نامد، چیزی که در آخرین مجموعه‌های شاعر معاصر فروغ فرخزاد کشیده است. در خلاقیت منفرد که مصاحبه است با شاعر، وی از اولین روزهای شاعری و تأثیرپذیری‌هایش می‌گوید و اینکه همواره شلخته بوده و اکنون نیز ادامه دارد. وی از فروغ به عنوان شاعر مدرن نام می‌برد و نیما و شاملو را شاعر مدرن نمی‌داند و شاملو را بیشتر یک نقاش فرمالیته می‌داند تا یک شاعر مدرن. در پایان وی خود را طرفدار جریان دفاع از زنان، کودکان و مادران می‌داند و می‌خواهد با شعر، نثر و رفتار به این جریان که خود آن فمینیست دیگرگونه می‌داند دفاع کند. میرشکاک خود را شاعر مدرن می‌داند و مدرنیته را نزدیک به موعود می‌داند که واژه موعود بالاترین بسامد را در شعرهای وی دارد. بخش آخر کتاب گزیده از شعرهای میرشکاک را در خود جای داده است که در قالب غزل، مثنوی، رباعی و سپید آمده‌اند.