راهنمای پوشش خبری در رسانه ها

پوشش خبری رایج ترین، جذاب ترین، متنوع ترین، مهم ترین، پیچیده ترین و جنجالی ترین کار رسانه ها به ویژه رسانه های خبری است. اهمیت این ویژگی ها با تعدد و کثرت رسانه ها، گستره کارها و تکنولوژی ها و آرایش جدید ارتباطی، نه تنها کم نشده بلکه بیشتر نیز شده است. علاوه بر این افزایش دسترسی های مخاطبان به رسانه های مختلف و بالارفتن سواد آنها نیز بر حساسیت و اهمیت کار افزوده است.
عوامل آشکار و پنهان بسیاری اعم از درون سازمانی و برون سازمانی بر پوشش خبری اثر می گذارند که شناسایی این عوامل و یا میزان تأثیر آن به راحتی ممکن نیست، در عین حال می توان با تبادل تجربیات، هم آموزی، استفاده از تحقیقات رسانه ای، تسلط بر ابزارها و تاکتیک های خبری و آشنایی با علوم دیگر هم به خوبی خبر را مدیریت کرد و هم این که تولیدات خبری رسانه های دیگر را تحلیل کرد.
با وجود این اهمیت و افزایش مشتاقان فعالیت در عرصه های خبری، تعدد مرکز آموزش روزنامه نگاری و مدیریت رسانه در سطوع مختلف (کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) و همچنین افزایش تعداد خبرگزاری ها، رسانه های مکتوب و رادیو وتلویزیونی، متأسفانه منبع جامع و مانعی در این خصوص وجود ندارد. برخی تلاش هایی که در این زمینه صورت گرفت ارزنده اما یک بُعدی، غیرکاربردی، غیرمصداقی و مهم تر از همه ناکافی و غیربومی است. بنابراین با توجه به بیش از 20 سال تجربه ای که نویسنده در رسانه ها (خبرگزاری، مطبوعات، روابط عمومی و رادیو و تلویزیون) و همچنین میزان سابقه تدریس در دانشگاه های مختلف در سطوح مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دارند، با توصیه و راهنمایی استادان، همکاران و دانشجویان درس تحلیل پوشش خبری، این اثر را تألیف کردند.
در فصل اول اهمیت، تعاریف، ابزارها، رویکردها و راهبردهای پوشش خبری و شیوه های اعمال هر کدام از آنها با ذکر مصادیق از رسانه های مختلف تشریح شده است.
در فصل دوم، وظایف مدیریت خبر شامل اهمیت، تعاریف، چگونگی و الگوهای مدیریت خبر شامل برنامه ریزی، سازماندهی، تصمیم گیری و نظارت در خبرهای مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی تبیین شده است.
در فصل سوم، مدیریت موضوع های خبری، مدیریت واژه ها و جملات، مدیریت تصاویر (تصاویر خشن، تصاویر مجرمان و…)، مدیریت تکرار و مدیریت چینش اخبار به شکل کاربردی و به همراه مصادیق مطبوعاتی و رادیو و تلویزیونی توضیح داده شده است.
فصل چهارم، به تناقض و تعارض در خبر اختصاص دارد. در این فصل ضرورت هماهنگی بین اجزاء و بخش های مختلف رسانه و اهمیت تکمیل کنندگی پیام، انواع تعارض، علل تعارض و راهکارهای رفع آن آمده است.
فصل پنجم به تاکتیک های متنوع و متعدد پوشش خبری و چگونگی اعمال آن در پوشش خبری پرداخته است. تاکتیک های پخش مستقیم خبر، اختصاصی سازی، میکروفون فعال، بمباران اطلاعات، شروع قبل از دیگران، موازی سازی، صدای مردم و کارشناسان، تقدم و تأخر، حساسیت زدایی، قرینه و مقایسه، پوشش دوگانه، عادی نمایی، دربانی، رفع تکلیف، نقل و قول، کانتکس و زمینه، هزینه از سرمایه، هزینه برای سرمایه، بالا بردن توقع، زمان ایمن برخی از تاکتیک های مهم این فصل هستند.
فصل ششم، سه بخش دارد؛ در بخش اول ضمن تشریح چیستی و اهمیت اخبار فوری، ویژگی ها، عناصر و فرایند استفاده از آن در تلویزیون، دو خبر فوری مهم تجزیه و تحلیل شده است. در بخش دوم، مدیریت بی طرفی در اخبار، شاخص های بی طرفی و مدل و راهکارهای اعمال آن در خبر آمده است و در بخش سوم مدیریت سابقه خبر تشریح شده است.
و در فصل هفتم، مدیریت اخبار با توجه به ماهیت متفاوت رسانه ها، مدیریت تبلیغ در خبر و بازی در خبر تبیین شده است.