چهل حدیث برگزیده از پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله)

چهل حدیث برگزیده از پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله)

رسول خداصلی الله علیه وآله فرموده است:
مَنْ حَفِظَ مِنْ أُمَّتِی أَرْبَعِینَ حَدِیثاً مِمّا یَحْتاجُونَ إِلَیْهِ مِنْ أَمْرِ دِینِهِمْ بَعَثَهُ اللَّهُ – عَزَّوَجَلَّ – یَوْمَ الْقِیامَهِ فَقِیهاً عالِماً؛(1)
هرکس از امّت من چهل حدیث از آنچه که در امر دینشان نیاز دارند حفظ نماید خداوند متعال وی را در روز قیامت فقیه و عالم محشور خواهد کرد.
معروف است که برای ردّ سخن کسی یا پایین آوردن ارزش آن می گویند: “حرف فلانی که وحی مُنزَل نیست”؛ لکن در بین تمام حرف ها و حرف تمام افراد، گفتار پیامبر اعظم اسلام حضرت محمّد مصطفی صلی اللَّه علیه و آله وسلم، واقعاً وحی منزل است، چون این قرآن است که در تمجید آن حضرت می فرماید: «وَما یَنْطِقُ عَنِ الْهَوی * إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْیٌ یُوحی ؛(2) «و هرگز از روی هوای نفس سخن نمی گوید! آنچه می گوید چیزی جز وحی که بر او نازل شده نیست!»
آنچه پیامبرصلی الله علیه وآله می فرمود خدایی بود، و طبعاً آنچه هم عمل می کرد خدایی بود، و به همین جهت است که می گویند: قول و فعل و تقریر (گفتار و رفتار و حتی سکوت) معصوم برای همه حجّت است؛ لذا خداوند متعال ایشان را به عنوان شاخص و الگو معرفی فرمود: «لَقَدْ کانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ»؛(3) «مسلّماً برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیکویی بود»؛ یعنی شما هم مانند او باشید.
پیامبر گرامی صلی الله علیه وآله هرچه می گفت، هر امری می کرد، هر نصیحتی می نمود، یا هر حکم شرعی را بیان می داشت، قبل از همه، خود به آن عمل می فرمود. اگر می گفت صبر و تحمل و تواضع داشته باشید، او که اشرف مخلوقات بود و بالاترین مقامات وقدرت و درجه را داشت «یا أَیُّها النَّبِیُّ إِنَّا أَرْسَلْناکَ شاهِداً وَمُبَشِّراً وَنَذِیراً * وَداعِیاً إِلَی اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَسِراجاً مُّنِیراً»(4) ولی آن قدر متواضع بود که زندگی اش با دیگران نه تنها فرقی نداشت، بلکه خودش را پایین تر از همه می گرفت به طوری که امام علی علیه السلام می فرماید: او هم مانند یکی از ما و در بین ما زندگی می کرد.
همین خُلق خوش و قلب رئوف(5) و حرص به هدایت مردم(6) بود که آنان را شیفته وی و مؤمن به سخن و پیرو دین خویش کرده بود و خداوند نیز ایشان را به مدال «وَإِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظِیمٍ»(7) مفتخر فرمود.
اگرچه سخنان پیامبرصلی الله علیه وآله وحی منزل بوده و هست؛ لکن دو علت باعث شد که احادیث آن حضرت در مظلومیت واقع شود: یکی این که در کنار بزرگ ترین و جاودانه ترین معجزه ایشان؛ یعنی قرآن کریم قرار گرفته بود و دیگر این که برخی ها تا مدت ها از کتابت و تدوین و حتی نقل احادیث پیامبر به بهانه «حسبنا کتاب اللَّه» جلوگیری می کردند.
با وجود تمام این موانع، اصحاب خاص پیامبر به ویژه اهل بیت مکرم و مطهر آن حضرت علیهم السلام گفتار و احادیث ایشان را سینه به سینه حفظ و ضبط کردند و از طریق امامان معصوم علیهم السلام در جوامع حدیثی و کتب تاریخی و فقهی منتشر گشت؛ لذا کتاب های بسیاری است که سخنان آن حضرت را جمع آوری نموده است.
لکن بنا به فرمایش «مَنْ حفظ من أُمّتی اربعین حدیثاً ….» و به عنوان تبرّک در سالی که توسط مقام معظم رهبری به نام و یاد پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله مزیّن شده است، فقط چهل(8) حدیث شریف از سخنان گهربار ایشان، از کتب معتبر حدیثی؛ مانند اصول کافی، امالی شیخ صدوق، بحارالانوار و نهج الفصاحه در موضوعات مختلف گزینش شده است، یعنی این تنها قطره ای است از اقیانوس بی کران معارف نبوی و پنجره ای است به سوی دنیای فضایل و کمالات رسول خداصلی الله علیه وآله به روی مشتاقان؛ خصوصاً جوانان عزیز.
امید است با عمل کردن به دستورات پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و به کارگیری نصایح ارزشمند آن حضرت و نیز الگوبرداری از اخلاق و رفتار ایشان، با رفتاری اسلامی و اخلاقی محمّدی، نمونه ای از مسلمان واقعی باشیم.