بهشت اخلاق

بهشت اخلاق

مانند هر چیزی اخلاق و زیبایی‌هایش نیز آموختنی است. از قدیم درس اخلاق از درس‌های پایه و همیشگی حوزه‌های علمیه بوده و هست. هنوز هم درس‌های اخلاق استادانی که به زهد و تقوا مشهور هستند، گرم و پرشور برگزار می‌شود. بعضی از درس‌های اخلاق نیز خانوادگی است و شاگردان و علاقمندان با خانواده‌هایشان پای درس می‌نشینند و با هم از راهی که برای اخلاق میشنوند.
حجت‌الاسلام سیدخلیل حسینی از استادان اخلاقی است که پس از سال‌ها برگزاری درس اخلاق و گپ‌وگفت با شاگردانش، به تقاضای ایشان درس‌هایش را تدوین کرده و به شکل کتابی کاربردی به نگارش درآورده است. کتاب «بهشت اخلاق؛ درسنامه تزکیه وخودسازی» به قلم سید حسن خلیلی مجموعه ای از مباحثی است که بارها بازبینی شده و برای تشنگانی است که به‌دنبال آموختن اخلاق و رشد و تعالی در مسیر بندگی و رضایت خدا هستند. کتاب هفت فصل دارد و هر فصل با یک سیر منطقی به فصل دیگری می‌پیوندد و مخاطب و سالک را در مسیر آموزش اخلاق و صفات پسندیده با خود گام به گام همراه می‌کند. استاد حسینی اصلِ آیات قرآن و احادیث و روایاتی را که به آن‌ها استناد کرده، در پاورقی آورده است و جایی در مقدمه کتاب نیز می‌گوید: «کوشیده‌ایم تمام منابع عربی را در پاورقی بیاوریم تا مراجعه به منابع را برای اهل تحقیق آسان نماییم و از سوی دیگر برای خوانندگان ملال‌آور نباشد.»
در فصل اول درباره «خودشناسی» و ضرورت آن سخن گفته شده و از ویژگی‌های روح، کمال روح، عبادت و بندگی و کمال نهایی انسان مباحثی مطرح شده است.
فصل دوم درباره «خودسازی» است؛ در این فصل از اهمیت مبارزه با نفس و مقدمات آن می‌خوانیم تا چگونگی استفاده از عقل و عوامل تقویت آن.
فصل سوم به «موانع راه خودسازی» می‌پردازد و از شیطان‌هایی می‌گوید که عمل زشت را زینت می‌دهند و از وسوسه‌های انسان‌هایی حرف می‌زند که بدتر از شیطان‌اند.
در فصل چهارم با «یاوران راه بندگی» آشنا می‌شویم. از فطرت بشر که پاک و الهی است تا قدرت تعقل و تفکری که از مواهب الهی است و باید مدیریت آن را به اولیای الهی بسپاریم.
در فصل پنجم از «کارهای لازم در خودسازی» به مرزبانی از خود اشاره می‌کند و مراتب چهارگانه این مرزبانی (مرابطه) را گام‌به‌گام توضیح می‌دهد.
در ششمین فصل از این درسنامه اخلاقی در «چگونگی خودسازی» از مراحل خودسازی و تزکیه می‌‌خوانیم. از اینکه چه عواملی به ما در انجام واجباتمان کمک می‌کنند و و چه عواملی در ترک محرمات یاری‌گر ما هستند. در ادامه چند عیب و رذیلت اخلاقی بیان می‌شود و راه‌های درمان آن بر اساس روایات و احادیث ذکر می‌شود. رفتاری مثل خودبزرگ بینی و راه درمان آن. این فصل مفصل‌ترین و کاربردی‌ترین فصل کتاب حاضر است.
فصل پایانی و هفتم کتاب «بهشت اخلاق» هم از «آداب زندگی و حسن سلوک با دیگران» برایمان سخن گفته است. از رفتار نیکو با والدین تا تمام آنچه وظیفه داریم در قبالشان به کار ببندیم و اینکه این اعمال چه نتایج و برکاتی دارند. از صله رحم و آثار آن تا حسن سلوک با برداران دینی و اهمیت و برکات آن.

برشی از کتاب:

اولین گام در مسیر تزکیه و خودسازی مرابطه( یعنی ارتباط با خویشتن و مراقب خود بودن) است. آن کس که از خود غافل است و توجهی به خود ندارد و در مستی و غفلت به سر می برد، هیچوقت حرکت موزون و صحیحی برای رسیدن به کمال انسانی و مقصود نهایی نخواهد داشت.