داستان آفرینش

نهج البلاغه، چون بوستانی پرثمر برای هر یک از میهمانان خویش تحفه ای دارد و هر تشنه ی هدایت و معرفتی را به میزان استعداد و ظرفیت وجودی اش، جرعه ای می نوشاند و سیراب میگرداند. امام علی (علیه السلام) در نخستین خطبه با بیان استدلال و ارائه ی واقعیات آنچه در هستی از بدو پیدایش رخ داده است، درصدد آگاه کردن مردم و راهنمایی آنان به سوی حقیقت، یعنی شناخت پروردگار و اطاعت و پیروی از فرامین ذات اقدس الهی است. با نگاهی کلی و اجمالی به مفاهیم خطبه درمی یابیم که امام علی (علیه السلام) از انواع شیوه های پرورش عقلانیت وحیانی در استخراج گنجینه ی خرد مردم بهره جسته است.به عنوان نمونه در شیوه استدلال عینی و منطقی، با ذکر شگفتی خلقت آسمان و زمین، مخاطب خویش را متوجه رابطه دقیق علمی می گرداند که مجموعه ای با چنین نظم پیچیده و دقیق در موجودات عالم، قطعا محتاج ناظم و مدبری است که آن را پدیدآورده و مدیریت نماید. یا در روش برهان استقرایی با شرح حال حضرت آدم(ع) و سنن الهی در امت های گذشته، مردم را با قواعد و اصول حیات معقول انسانی آشنا می فرماید. همچنین می توان به استدلال امام (علیه السلام) در بحث توحید اشاره کرد که از برهان قیاسی استفاده فرموده اند. در این خطبه شریف می توان نمونه¬هایی از براهین حکمی و تمثیلی یافت ولی در میان همه¬ی این روش ها، برهان استدلال دریافت های شخصی و شهودی امام (علیه السلام) چشمگیرتر و بارزتر است.این اثر گرانقدر که با همت موسسه فرهنگی هنری عاشورا تهیه و تنظیم و توسط نشر هاجر در ۱۸۰ صفحه به چاپ رسیده است به زیبایی داستان آفرینش را با زبان حکمی و تمثیلی ترسیم نموده است.