نبوتها در نهج البلاغه: شرح نهج البلاغه

کتاب «نبوتها در نهج البلاغه» شرح خطبه اول در موضوع نبوت توسط مقا م معظم رهبری در سال 1359 می باشد.

در برابر مرحوم سیّد رضی – فقیه متبحّر و ادیب قرن پنجم – صدها خطبه و نامه و کلمات حکمت‌آمیز امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) قرار گرفته بود که انتخاب را برای او سخت میکرد و بالاخره با چشم‌پوشی از صدها بیان نورانی آن حضرت، «نهج‌البلاغه» را تدوین کرد. در حالی که صد سال قبلش مسعودی نقل میکند که مردم بیش از 480 خطبه‌ی علیّ‌بن‌ابیطالب (علیه‌السّلام) را حفظ بوده‌اند.

از آن زمان این کتاب شریف، همیشه در نظر عالمان شیعه و سنّی بوده است و شرحهای متعدّدی بر آن نگاشته شده است. در دوران معاصر استقبال جوانان نسبت به این کتاب شریف، بیشتر شد و بیانات انقلابی امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) به مثابه‌ی منشوری جاودان، نقل مجالس نیروهای مبارز انقلابی قرار گرفت و البتّه در برخی موارد مورد سوء استفاده‌ی جریانات التقاطی و انحرافی نیز قرار گرفت. از این رو بود که عالمان مبارز متعهّد، با بیان نهج‌البلاغه و شرح آن، تلاش کردند هم معارف علوی را بین جوانان گسترش دهند و هم از تحریف معنوی این کتاب شریف جلوگیری کنند.

حضرت آیت الله خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی) که از شیفتگان این کتاب شریف است همگان بویژه مسئولان و جوانان را به مأنوس شدن با نهج‌البلاغه فراخوانده‌اند:

«عزیزان با نهج‌البلاغه انس پیدا کنید. نهج‌البلاغه، خیلی بیدار کننده و هوشیار کننده و خیلی قابل تدبر است. در جلسات‌تان، با نهج البلاغه و کلمات امیرالمؤمنین صلوات‌الله‌وسلامه‌علیه انس پیدا کنید.»(۱۳۷۸/۰۹/۰۱) همچنین با بیان این نکته که نهج‌البلاغه آئین‌نامه‌ی انقلاب اسلامی ما و بازگشت به نهج‌البلاغه، شرط ماندگاری انقلاب اسلامی است، مخاطبان را به ارتباط بیشتر با این کتاب شریف، دعوت کرده‌اند.
ایشان از دهه‌ی چهل شمسی، به تدریس نهج‌البلاغه برای طلّاب، دانشجویان و عموم مردم پرداختند. حاصل درسهای ایشان تا کنون در سه مجلّد جمع‌آوری شده است:

1) نبوّتها در نهج‌البلاغه

2) منشور حکومت علوی

3) راه روشن مدیران

معظّمٌ‌له پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 57، در کنار کارهای فراوان مرتبط با شورای انقلاب و همچنین شورای عالی دفاع و نمایندگی مجلس، به کارهای تبلیغی و تبیینی بویژه در جمع جوانان اشتغال داشتند. در تابستان سال 59 شاخه‌ی دانشجویی حزب جمهوری، سلسله‌درسهای نهج‌البلاغه را در موضوع «نبوّتها در نهج‌البلاغه» به مدّت سه ماه برای ایشان تنظیم میکند. این جلسات چهارشنبه‌ها حدود ساعت 5 تا 7 عصر از تاریخ 11 تیر تا 19 شهریور در حضور خواهران و برادران دانشجو تشکیل میشده است. از آنجا که انقلاب اسلامی در ادامه‌ی اهداف نبوّتها و برای تحقّق همان آرمانهای اصیل و الهی تعریف میشود، موضوع این جلسات به این بحث، اختصاص یافته است. معظّمٌ‌له در بخشی از این جلسات میفرمایند: «نهج‌‏البلاغه یک کتابى است که… حکایت میکند از همین چندبُعدى بودن اسلام و چندبُعدى بودن انسان و بالنّتیجه، چندبُعدى بودن انقلاب اسلامى.»

روش تدریس معظّمٌ‌له در این جلسات به این صورت بوده است که خودشان متن نهج‌البلاغه را بر تخته‌سیاهی می‌نوشتند و ابتدا واژگان آن را معنا میکردند و سپس به ترجمه و شرح آن میپرداختند. تلاش شده است که متن جلسات به‌گونه‌ای تنظیم گردد تا فضای این جلسات به مخاطب محترم منتقل گردد. متن این جلسات در سال 1361 در کتابی با عنوان «درسهایی از نهج‌البلاغه» منتشر گردیده است. کتاب حاضر مجموع این گفتارها و دو گفتار دیگر از معظّمٌ‌له در همان سال است.