یادداشت

از جنگ تا جنگ “یادداشت موعود خالقی بر مستوری”

از جنگ تا جنگ

 

«زماني فرا مي‌رسد كه جنگ تمام مي‌شود و رزمندگان امروز سه دسته مي‌شوند: یک: دسته‌اي كه به مخالفت با گذشته خود برمي‌خيزند و از گذشته خود پشيمان مي‌شوند. دو: دسته‌اي كه راه بي‌تفاوت را بر مي‌گزينند و در زندگي مادي غرق مي‌شوند. سوم: دسته‌اي كه به گذشته خود وفادار مي‌مانند و احساس مسئوليت مي‌كنند كه از شدت مصایب و غصه‌ها دق خواهند كرد. پس از خداوند بخواهيد با رسیدن به شهادت از عواقب زندگي پس از جنگ در امان بمانيد، چون عاقبت دو دسته اول ختم به خير نخواهد شد و جزو دسته سوم ماندن هم بسيار سخت و دشوار خواهد بود.»

شهید مهدی باکری

 

حدود سی سال از جنگ گذشته و بهتر می توان معنی صحبت های معروف شهید باکری را درک کرد چرا که در طول این سه دهه هم چهره ی کشور تغییر بسیاری کرده و هم اعتقاد و مسلک بعضی از مردم و در این میان کمتر نویسنده ای چنین جرات و جسارتی داشته تا به سراغ موضوعی برود که بیشتر از هر چیز بوی دردسر می دهد.

اما کرمیار، نویسنده ی کهنه کاری که کارنامه ی درخشانی دارد این بار پرداختن انسان هایی را انتخاب کرده که دیروز و امروزشان یکی نیست و همین آدم ها صاحب قدرت و ثروت و رسانه اند. این عده سهوا یا از روی جهالت به ضربه زدن به اقتصاد کشور مشغول هستند و این هنر نویسنده است که با پرداخت شخصیت های پیچیده و باور پذیر مخاطب را درگیر ماجرای پلیسی معمایی می کند. شخصیت ها در این رمان واقعی هستند، هم قسمت خوب دارند هم قسمت بد، عمق دارند و در مواجه با هر اتفاقی قسمتی از خودشان را به نمایش می گذارند، درست مثل زندگی و مثل مردم عادی که ترکیبی از خوب و بد و زشت و زیبا هستند و درست به همین خاطر انسان هستند.

اما نویسنده در این اثر سیاه نمایی نکرده، اگر خسرویِ ثروتمند و حاج آقا ابهری با نفوذ را به تصویر کشیده خسروی را هم به کار گرفته، خسروی مردی که بعد از سی سال هنوز میان داغیِ شلمچه ی تفدیده  دنبال نشانی از شهدا می گردد، مردی که از سر وظیفه به تهران می آید تا به دوستش، به مردمش، به کشورش خدمت کند در حالی که خودش هنوز مجروح است و هر روز با درد و رنج مجروحیت شیمیایی دست و پنجه نرم می کند.

رمان مستوری پیچیدگی هایی دارد به شدت پیچیدگیِ جنگ اقتصادی و چه خوب نویسنده قسمتی از زشتیِ جنگ اقتصادیِ نیروها ی نفوذیِ به ظاهر مومن را به نمایش گذاشته. بدون شک قسمت زیادی از این پیچیدگی ساخته ی تخیل کرمیار است اما تخیلی که از تحقیقات وسیع و دید باز او نشات گرفته تا ماجرای پلیسی به یک کاری ساده و سطحی بدل نشود و بتواند بخشی از ماجرای جدال اقتصادی را به نمایش بگذارد. اما این پیچیدگی به هیچ وجه رمان را سخت خوان نکرده و بالعکس با شیوه ی روایت دانای کل، کرمیار توانسته به راحتی روایت را پیش ببرد و این راحتی در بیان سبب شده مخاطب متن را بفهمد، لذت ببرد و به آگاهی برسد.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *