چگونه تحلیل گفتمان انتقادی انجام دهیم

تحلیل متن، یکی از پربحث‌ترین بحث‌ها در علوم اجتماعی و ارتباطات می‌باشد، البته دامنۀ بحث‌ها خیلی گسترده است ولی یک وجه مشترک در میان تمام این بحث‌ها هست که همه می‌خواسته‌اند متن را طوری تحلیل کنند که از طریق آن بشود منظور مؤلف را فهمید و چون خیلی وقت‌ها منظور مؤلف، منظور غرض‌مندی است و با قدرت یا ایدئولوژی پیوند خورده، تحلیل متن جنبه‌ای انتقادی پیدا کرده است.زبان بخشی از شیوه‌ای است که مردم با آن به دنبال ترویج بعضی از دیدگاه‌ها دربارۀ هستی و «بدیهی‌ساختن» آن‌ها هستند؛ به وسیلۀ زبان است که انواع مشخصی از سنت‌ها، اندیشه‌ها، ارزش‌ها و هویت‌ها رواج می‌یابند و بدیهی‌سازی می‌شوند و سپس نهادهایی مانند مدارس نیز به محلی برای به‌قانون‌درآوردن و نشر چنین دانشی بدل می‌شوند. زبان از آنچه ما آن را فرهنگ خود می‌دانیم تفکیک‌ناپذیر است.زبانشناسی انتقادی یک سری امکانات را در اختیار تحلیلگر قرار می‌دهد تا به وسیلۀ آن، گفته‌ها و ناگفته‌های متن را به چنگ بیاورد. منتها نواقصی داشت. نواقص موجود در زبانشناسی انتقادی در گرایشی به نام تحلیل گفتمان انتقادی برطرف شد؛ یعنی که جعبۀ ابزار تحلیلگر کامل‌تر شد. تحلیل گفتمان انتقادی به صورت نظام‌مند ارتباط متن با ایدئولوژی و قدرت را مشخص می‌کند.تحلیل گفتمان انتقادی، یک رویکرد بِینا رشته‌ای برای مطالعهٔ گفتمان است که زبان را به عنوان شکلی از کارکرد اجتماعی بررسی می‌کند و بر نحوهٔ بازتولید قدرت اجتماعی و سیاسی به وسیلهٔ متن و گفتگو تأکید می‌کند.