یاد مانا

تاریخ‌پژوهان و صاحب‌نظران علم تاریخ در خصوص شیوه‌ها و نگرش‌های نوپدید با ماهیتی میان رشته‌ای در تاریخ پژوهی و تاریخ‌نگاری اجماع نظر ندارند و هنوز میان تاریخ‌پژوهان و اهل نظر درباره رویکردهای جدید به تاریخ و مقولات منبعث از آن جای چند و چون باقی و مشهود است اما در سال‌های اخیر اظهار رای و انتشار مقالات دانشورانه برخی اصحاب نظر و نیز برگردان نمونه‌هایی از شاخص‌ترین آثار دست اول و قابل اعتنای جهانی ذیل موضوع «تاریخ‌نگاری مدرن» افق‌های امیدبخش و ‌ روشنی در پیش چشم  پژوهشگران و نیز مخاطبان آثار تاریخ-بنیاد گشوده است که بی‌شبهه وامدار پدیده دفاع مقدس است.
علیرضا کمری که یکی از سرآمدان خبره حوزه تاریخ‌نگاری جبهه و دفاع مقدس بوده و برای جامعه پژوهشی کشور چهره نام‌آشنایی است، در کتاب حاضر با تقلیل تاریخ‌نگاری به یک وجه خاص (خاطره‌نویسی) و بحث در جوانب معنایی و سرشتی آن، مفهوم نویافته‌ای از تاریخ و تاریخ‌نگاری را در میان نهاده که محققان و اساتید تاریخ معاصر با بذل التفات نسبت به آن، می‌توانند بسط و گسترش بیشتری به مضمون رایج از تاریخ دفاع مقدس ببخشند.
این اثر در مجموع مشتمل بر پنج جستار پژوهشی است که حول مضمون جای‏گیری خاطره و خاطره‏نویسی در گستره وسیع آثار ادبی – تاریخی طرح شده‌اند. بحث در ویژگی‏های صوری معطوف به آرایه‏های بیانی و نوع واژگان ‏و سبک‏های به کار گرفته شده، درون‏مایه‏های‏شهودی، معرفتی و ایمانی و اهمیت و اعتبار اِسنادی و اَسنادی خاطرات از دیگر مضامین فربه در این کتاب است که از طرح آراء جدید کمری در جای جای اثر پشتیبانی می‌کنند.
رویکرد غالب کمری در این اثر (همچون سایر آثارش) مبتنی بر نوعی ژرف کاوی فلسفی است؛ به طور نمونه وی برای بحث درباره «راز و رمز خاطرات جنگ و عرصه نوین خاطره‌نویسی» ابتدا به تعریف خاطره و شرح پیشینه تاریخی آن پرداخته و پس از آن به شأن ادبی و تاریخی خاطرات جنگ در زمینه پیدایی خاطره‌نویسی در انقلاب و جنگ و سیر خاطره نویسی پس از آتش‌بس و … اشاره می کند؛ همین رهیافت تحلیلی هم هست که متن را از غلطیدن به ورطه شتابزدگی باز داشته و از صحّت و دقّت آراء مطروحه از سوی مولف، حمایت می کند.