اوصاف الرسول (صلی الله علیه و آله)

اوصاف الرسول (صلی الله علیه و آله)

می گویند روزی که به دنیا آمد، مادرش نام او را «احمد» گذاشته بود؛ امّا روز هفتم تولدش، جدّ بزرگوارش که بعد از فوت پدر ایشان سر پرستی او را بر عهده داشت، جهت سپاس گزاری به درگاه الهی، گوسفندی قربانی و ضیافتی ترتیب داد و نام نوه اش را «محمّد» گذارد.
وقتی از او پرسیدند: چرا نام محمد را که در عرب کم سابقه است برای فرزندت انتخاب کردید؟ جواب داد: خواستم در آسمان و زمین ستوده باشد.(۱) بنابر این او را «محمّد بن عبد اللَّه» نامیدند.
مدتی گذشت، وقتی صداقت و امانت داری و راستگویی او برای همگان مشخص شد، به «محمّد امین» لقب گرفت و پس از آن نیز به صفاتی؛ مانند: صادق، غیور، حاذق، اصیل، نبیل، مکین، نصیح، عاقل، فاضل، عابد، زاهد، صبور، سخی، قانع، متواضع، فصیح و … .(۲) امّا پس از مسئله بعثت و پیامبری آن جناب، نام ها و القاب متعدّد و بیشتری برای آن حضرت متداول گشته و سر زبان ها افتاد.
وقتی به مناسبت های مختلف توفیق می شد و کتاب دعا یا زیارتی را قرائت می کردم، متوجه شدم که برای پیامبر خاتم صلی الله علیه وآله اوصاف و القاب فراوان و گوناگونی از زبان معصومین علیهم السلام به تناسب شخصیت آن بزرگوار به کار رفته است؛ به همین جهت کنجکاو شدم و کتاب های متعدّد روایی و دعایی و زیارتی را مرور نمودم و هر کجا که اسم و لقب و یا کنیه ای از آن حضرت مشاهده می کردم یادداشت نموده، سپس با جست و جوی هر عنوانی، در پی آیه یا حدیث یا سند دیگری از آن عنوان برآمدم، تا آن را مستند سازم که در پایان، این مجموعه گرد آمد.
بنابراین برخی اسامی و القاب آن حضرت ریشه در قرآن کریم دارد، بعضی از آن ها در ادعیه و زیارات آمده، تعدادی را امامان معصوم علیهم السلام در احادیث خود بیان فرموده اند، برخی هم در کتب آسمانی و گذشتگان موجود است و بعضی هم در کتب علما، یا بر سر زبان مردم متداول گشته است. چه همه این اسامی و القاب بر اساس ترتیب حروف الفبا تنظیم شده؛ لکن عناوین قرآنی و آنچه در کتب گذشتگان آمده، در پایان کتاب، جداگانه فهرست گردیده است.
هدف ما در این کتاب مختصر، بیان گوشه ای از بزرگی، قداست و عظمت صفات و اخلاق و علم و … پیامبر خاتم صلی الله علیه وآله از طریق شمارش برخی از اسامی و القاب آن جناب بوده، تا در پرتو شمارش آن اوصاف، خوشه چین خرمن بی حدّ و حصر مقام شامخ نبوّت باشیم؛ لکن فهم پایین ما کجا و بلندای مقام او کجا؟! به هر حال ران ملخی است از جانب شخصی بی بضاعت. امید که خود قبول فرمایند.
و اینک در ایّام عزاداری فاطمه زهراعلیها السلام دخت بزرگوار پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله، نام و یاد رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی قدس سره و شهدای گران قدر انقلاب و جنگ؛ خصوصاً همرزمان شهیدم که نام مبارک محمّد را داشتند: شیخ محمّد خونجگری، شیخ محمّد محمّدی، محمّد اصغری، محمّد غیاث الدین، محمّد غیاثی، محمّد حاج قاسمی، محمّد جاجرمی را گرامی داشته، برای سرافرازی نظام اسلامی ایران و سلامتی مقام معظم رهبری دعا می کنیم.
در پایان از مدیریت محترم انتشارات مسجد مقدّس جمکران حجّت الاسلام و المسلمین آقای حسین احمدی قمی که زمینه نشر این اثر را فراهم نمودند و نیز از برادران واحد پژوهش؛ به خصوص جناب آقای حاج محمّدجواد مکّی که در تنظیم آن همکاری فرمودند، کمال تشکر را دارم.
اگرچه در بزرگواری و عظمت پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله هیچ کاستی نیست؛ لکن در گردآوری و تنظیم این اثر، حتماً نقص و ایراد هست که از خوانندگان محترم تقاضا می شود آن را اطلاع دهند.

برشی از کتاب:

اوّل النّبیّین میثاقآ

پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) اگرچه آخرین پیامبرى است که مبعوث شده است، لکن از جهت رتبه ومقام در نزد خداوند اولین پیامبر است، چنان‌که در این فراز از زیارت آمده است :

«اَللّهُمَّ اجْعَلْ جَوامِعَ صَلَواتِکَ، وَنَوامِی بَرَکاتِکَ…وَمُنْقِذِ الْعِبادِ مِنَ الْ هَلَکَهِ بِإِذْنِکَ، وَداعِیهِمْ إِلى دِینِکَ الْقَیِّمِ بِأَمْرِکَ، أَوَّلِ النَّبِیِّینَ مِیثاقآ وَآخِرِهِمْ مَبْعَثآ»؛   «خدایا درود فرست بر محمّد بنده برگزیده‌ات… او که بندگانت را از

هلاکت نجات داده وآنان را به سوى دین تو دعوت نمود وبه امر تو قیام کرد، هم او که اولین پیامبرى است که با تو میثاق دارد وآخرین پیامبرى است که مبعوث گردیده است».

 اوّل شافع

اولین وبالاترین کسى که در روز قیامت شفاعت مى‌کند، پیامبر خاتم است واین بشارتى است که خداوند به حضرت آدم ۷ داده است وآدم نیز بر این نعمت شکر نمود که خداوند او را ابومحمّد نامید.

لذا با دعا مى‌کنیم :

«اَللّهُمَّ وَاجْعَلْ مُحَمَّدآ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ أَدْنَى الْ مُرْسَلِینَ مِنْکَ مَجْلِسآ…وَاجْعَلْهُ أَوَّلَ شافِعٍ»؛

«خدایا ومحمّد را نزدیک‌ترین پیامبر نزد خود قرار بده ونیز او را اولین شفاعت کننده قرار بده».

چنانچه خود آن حضرت نیز فرموده است :

«أَنَا أَوَّلُ شافِعٍ وَأَوَّلُ مُشَفَّعٍ».

ما نیز از خدا مى‌خواهیم که شفاعتش را در حقّ امّتش قبول فرماید :

«اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ وَبَیِّضْ وَجْهَهُ وَاَکْثِرْ تَبِعَهُ»؛   «خدایا درود فرست بر محمّد وآل محمّد، وشفاعت او را قبول نموده

وچهره‌اش را سپید وپیروانش را زیاد فرما».