مدینه فاضله در پرتو امر به معروف و نهی از منکر

مدینه فاضله در پرتو امر به معروف و نهی از منکر

خداوند متعال پيامبر خود را براى هدايت وراهنمايى بشر وآزاد ساختن او از انواع انحراف‌هاى فكرى وعملى، به سوى آنان فرستاد تا جامعه بشرى را به مقام خلافت الهى رسانده وانسان‌ها را به كمال روحى، رشد عقلانى وارتقاى رفتارى برساند. هدايت انسان به معناى تغيير محتواى عقلى، قلبى وعملى اوست تا با آيين الهى در زندگى او منسجم گشته وفكر، عاطفه ورفتار او مطابق با دستورهاى خداوند گردد. هنگامى كه به طبيعت اين تغيير وتحول نظر مى‌شود امر آسانى نيست؛ زيرا با نفس بشريت سر وكار داشته وبا محدوديت، ضعف، عجول بودن، شهوت‌هاى نفسانى، غرور وتكبر وديگر صفات رذيله او مواجه است… ولذا اقدام به تغيير وتحول جامعه، با ابزار ووسايلى امكان‌پذير است كه با واقعيت‌هاى بشرى تناسب داشته باشد. اين تغيير وتحول تنها از راه امر به معروف ونهى از منكر با شرايط خاص آن كه از آن جمله؛ پشتكار در عمل، شروع از خود واطلاع دقيق از حالات فكرى، عاطفى ورفتارى انسان وشناخت موقعيت‌ها وظرفيت‌هاى جامعه از ناحيه آمران به معروف وناهيان از منكر مى‌باشد امكان‌پذير است تا بتواند آنان را به اهداف الهى وعقلايى خود برساند. ولذا امر به معروف ونهى از منكر از مهم‌ترين تكاليفى است كه قيام به آن واجب است؛ زيرا فرايض الهى به واسطه آن برپا مى‌شود ومى‌تواند مردم را به سوى خداى متعال دعوت نمايد.

برشي از كتاب:

معناى لغوى معروف ومنكر

ابن منظور در تعريف «معروف» مى‌نويسد: «المعروف ما يستحسن من الأفعال وكل ما تعرفه النفس من الخير وتطمئنّ اليه»؛«معروف هر كار

داراى حسن است وهر كارى از خير كه نفس، آن را شناخته وبه آن اطمينان دارد».

او همچنين در تعريف «منكر» مى‌نويسد: «والمنكر: كل ما قبّحه الشرع وحرّمه وكرّهه»؛ «و منكر هر عملى است كه شارع آن را قبيح دانسته

وحرام كرده ومكروه دانسته است».

راغب اصفهانى مى‌نويسد: «المعروف هو اسم لكلّ فعل يُعرف بالعقل او الشرع حسنه والمنكر: ماينكر بهما»؛  «معروف اسم است براى هر كارى

كه با عقل يا شرع، حسن آن شناخته مى‌شود. ومنكر عملى است كه به عقل يا شرع قبح آن معلوم مى‌گردد».

طبرسى مى‌نويسد: «انّ المعروف الطاعة والمنكر المعصية، وكلّ ما امر الله ورسوله به فهو معروف وما نهى الله ورسوله عنه فهو منكر»؛ «همانا

معروف به معناى طاعت ومنكر به معناى معصيت است وهر آنچه كه خدا ورسولش به آن امر كرده‌اند، معروف وآنچه را خدا ورسولش از آن نهى كرده‌اند، منكر است».