معارف اسلامی 26: نقش طاعات و عبادات در امتحان الهی

بدون تردید و بر اساس معارف دینی همۀ مؤمنین در سراسر زندگی خود در معرض امتحان الهی قرار می‌گیرند. اهمیت آزمایش‌های الهی در زندگی انسان تا به آن حد است که سعادت او مستلزم موفقیت در این آزمون است و شکست در آن موجب شقاوت او است. حضرت‌آیت‌الله‌العظمی‌حاج‌آقا مجتبی‌تهرانی(ره) همچون همه مباحث خود با استناد به مبانی علمی و به‌طور مبسوط آزمایش الهی را مورد بحث قرار داده‌اند.

به جرئت می‌توان گفت مجموعۀ این مباحث به مثابۀ دفترچۀ راهنمای مواجهه با آزمون‌های الهی است. ایشان ابتدا در سالهای ۱۳۶۸ و ۱۳۶۹ در قالب ۵۷ جلسه به‌طور مفصّل موضوعاتی در این زمینه را تبیین کردند و سپس در سال ۱۳۷۸ در قالب ۱۳ جلسه نکات مهم، کلیدی و کاربردی بحث را خلاصه‌وار بیان فرمودند.

این هفتاد جلسه تحت عنوان کلی «آزمایش الهی» در هفت مجلد با عناوین «ویژگی‌های آزمون الهی»، « بلا، شکر و صبر»، «فتنه»،  «امتحان فردی و اجتماعی»، « راه قبولی در امتحان الهی»، «نقش طاعات و عبادات» و «راه سعادت بشری» به چاپ رسیده است.

در جلد ششم از کتاب‌های فوق‌الذکر که شامل دوازده جلسه است، مبحث کلی راه‌های قبولی در امتحان الهی پی گرفته شده است و به نقش طاعات در آزمایش‌های الهی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین اسباب قبولی در امتحان الهی اشاره شده است.

با مطالعۀ این کتاب مخاطب با راه علمی و عملی برای اتیان به طاعات آَشنا می‌شود، از جمله توجه به این حقیقت است که تمام آنچه در اختیار او قرار داده شده از آن خداست و طاعات و عبادات برای انسان تقوی‌ساز است، همان تقوایی که توشۀ آخرت اوست و از طرفی فرصت عبادات هم بسیار محدود است. و نیز با این واقعیت آشنا می‌شود که عمل و عبادات هر چند مهم است اما آنچه به عمل ارزش می‌دهد و باعث قبولی آن می‌شود معرفت است.

برای قبولی عمل و رسیدن به رضای او باید به طهارت چهارگانه دست یابد. شرط دیگر قبولی عمل، تخلیص نیت است که بحث پایانی این مجموعه را تشکیل می‌دهد.