تصویرسازی مفاهیم توحیدی در قرآن

روش تصویری قرآن، عقل و دل را با هم مخاطب قرار می دهد و هدفش اقناع و تاثیرگذاری است، چون فطرت بشری را مخاطب می سازد و بدین ترتیب مسائل فکری به حقایقی بدیهی تبدیل می شود. خداوند متعال در طرح و اثبات پیچیده ترین مباحث از بیان تصویری استفاده کرده است، ولو آن معارف هیچ نسبتی با ماده و محسوسات نداشته باشند، چه اینکه ذات بی مثال خودش را هم به نور تشبیه کرده است و این نشان می دهد برای گسترش بیشتر توحید و فرهنگ توحیدی و ایجاد سهولت در فهم این معارف، می توان از این روش بهره برد.
در خصوص تصویرآفرینی در قرآن کریم تلاش های زیادی صورت گرفته، ولی آنچه باعث احساس ضرورت کار در این زمینه بوده این است که، تصاویر اعتقادی به صورت پراکنده و بدون نظم و دسته بندی خاصی که بتواند در زمینه اعتقادات و کلام مطرح باشد در این آثار آورده شده و تصویرگری های قرآن در انتقال آموزه های توحیدی مورد توجه قرار نگرفته و هیچ اثری به صورت مستقل به این موضوع نپرداخته است.
کتاب حاضر با ماهیت و روش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا می باشد. ابتدا به مفهوم شناسی تصویر، توحید، تصاویر توحیدی و … پرداخته و برخی مباحث مورد نیاز جهت ورود به اصل بحث آورده شده است. در فصل اول، روش های قرآن در ترسیم و تصویر معارف خداشناسی معرفی شده و در دومین فصل، اصلی ترین و مهم ترین مباحث توحیدی آورده شده است. ابتدا آیاتی که با روش تصویری اصل وجود خدا را اثبات کرده اند، مورد بررسی قرار گرفته و سپس ذات، صفات و افعال الهی را در تصاویر قرآنی مورد دقت و تحلیل قرار داده شده است.

از اوصاف بی شمار خداوند متعالی ازلی و ابدی بودن ذات مقدس اوست، چنانکه در آیاتی  این معنا با تعابیری محسوس که به ذهن انسان مادی آشنا می آید مورد توجه قرار گرفته است: (هوَ الاولُ وَ الاخِر) (حدید:۳) توصیف به اول و آخر بودن تعبیر لطیفی است از ازلیت و ابدیت خداوند، زیرا می دانیم او وجودی است بی انتخا و واجب الوجود، یعنی هستی اش از درون ذات او است نه از بیرون تا پایان گیرد، یا آغازی داشته باشد و بنابراین از ازل بوده و تا ابد خواهد بود. او سرآغاز و ابتدای عالم هستی است و او است که بعد از فنای نیز خواهد بود؛ بنابراین تعبیر به آول و آخر هرگز زمان خاصی را دربرندارد و اشاره به مدت معینی نیست.
«اول» است، پیش چیزی پیش از او نیست. «آخر» است، پس چیزی بعد از او نیست. اول و آخر، کل حقیقت زمان را در بر می گیرد. دل انسان می نگرد، وجودی برای چیزی جز برای خدا نمی یابد. ارکان و اصول هستی برای خدا ثابت است…