تونل‌ها از پتانسیل بالایی در بخش نظامی برخوردار هستند. قدمت استفاده از آنها در جریان جنگ‌ها به گذشته‌های دور برمی‌گردد. یکی از اولین موارد ثبت شده استفاده از تونل‌ها در جنگ مربوط به دو قرن قبل از میلاد حضرت مسیح(ع) و در جریان محاصره شهر آمپراکیا در یونان باستان توسط ارتش روم بوده است.
در جریان جنگ‌های داخلی آمریکا نیز از این روش برای تخریب دیوار استحکامات دفاعی بهره برداری می‌شده است. البته در آن دوران و با توجه به اختراع مواد منفجره کار بسیار راحت‌تر بوده و با استفاده از آنان بخش زیادی از دیوار استحکامات دفاعی تخریب می‌شد. یکی از نمونه‌های به کارگیری این تاکتیک در جریان محاصره شهر پترزبورگ در ایالت ویرجینیا در سال ۱۸۶۴ بوده است.
در جنگ جهانی اول ارتش انگلستان برای از بین بردن نیروهای آلمانی و خندق‌های دفاعی آنان، دست به یکی از بزرگ‌ترین عملیات‌های مهندسی تا آن زمان در تاریخ نظامی زد. جمعی از نیروهای مهندسی و معدنچی‌های انگلیسی، کانادایی و استرالیایی در طول زمان نزدیک به یک سال تونلی به طول ۱۵ کیلومتر را زیر خطوط دفاعی آلمان‌ها در این منطقه حفر کرده و در چند شاخه تقسیم کردند. در نهایت چیزی در حدود ۴۵۰ تن مواد منفجره در این تونل‌ها کار گذاشته شد و در یک لحظه چیزی نزدیک به ۱۰ هزار سرباز آلمان کشته شدند.
اما این تونل‌زنی‌ها در سال‌های اخیر بلای جان رژیم غاصب صهیونیستی هم شده است. در جریان جنگ ۳۳ روزه حزب‌الله و رژیم صهیونیستی یکی از مشکلاتی که ارتش اسراییل را شدیداً درگیر خود کرده بود بحث شبکه تونل‌های به هم پیوسته حزب‌الله لبنان در جنوب این کشور بود. در بسیاری از اوقات سربازان اسراییلی که به این مناطق نفوذ کرده بودند بدون هیچ‌گونه هشداری از چندین جهت مورد حمله واقع می‌شدند و تلفات سنگینی به آنها وارد می‌شد.
درباره تونل‌های زیرزمینی غزه هم روزنامه فرانسوی لوفیگارو می‌نویسد: موفقیت عملیات سه مرحله‌ای اسرائیل به غزه زمانی با تردید جدی روبرو شد که کارشناسان نظامی اسرائیل دریافتند که مبارزان سلحشور حماس یک برگ برنده بزرگ دارند؛ شبکه تونل‌های زیرزمینی. بیش از ۱۰۰۰ تونل زیرزمینی به نیروهای حماس این امکان را می دهد که همه جا حضور داشته باشند بدون آنکه دیده شوند.
شاید جالب باشد که بدانید ارتش جمهوری اسلامی ایران هم در ۸ سال دفاع مقدس از تکنیک تونل‌زنی استفاده کرده است. قبل از عملیات فتح‌المبین در جلسه فرماندهان عالی ارتش، مشکل جبهه کرخه مطرح می‌شود، در این جبهه به علت وجود میادین گسترده مین، برتری دید دشمن، وجود رودخانه و باتلاقی بودن بخشی از زمین‌ها، امکان به کارگیری گسترده نیروها و انجام عملیات وسیع ممکن نبوده است. لذا طرح تونل زیرزمینی مطرح می‌شود…
یکی از فرماندهان ارتش مأمور پیگیری می‌شود و بلافاصله از جبهه به یزد می‌رود و موضوع را با آیت‌الله صدوقی در میان می‌گذارد. به واسطه یکی از ائمه جمعه استادکار مقنی‌های یزد به نام حاج غلامحسین رعیت رکن‌آبادی به ایشان معرفی می‌شود. برای شروع کار یک گروه ۳۰ نفری از مقنیان به سرپرستی حاج غلامحسین رعیت انتخاب شده و به جبهه می‌روند تا گره از کار این عملیات باز کنند…
برای مطالعه بیشتر درباره این تکنیک در سال‌های دفاع مقدس و سرنوشت عملیات فتح‌المبین و حاج غلامحسین رعیت رکن‌آبادی کتاب معبد زیرزمینی را مطالعه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید